Reizen in Japan
|
Treinen |
 |
Treinkaartje van Tokyo
naar Nagoya. |
Het reizen in Japan gaat makkelijk omdat het openbaar vervoer punctueel en zeer goed
georganiseerd is. Met name naar bekende toeristische plekken zijn er altijd een trein-
en/of busverbindingen of excursiemogelijkheden.
Zoals op de andere pagina's al is vermeld is het het makkelijkste (en ook voordeligste als
men van plan is veel te reizen met de trein) om al in Nederland een 'rail pass' te kopen,
waarmee men ongelimiteerd gebruik kan maken van de diensten van de Japanse spoorwegen (JR,
Japan Rail), waaronder de shinkansen, de zeer snelle "bullet train" of
"kogeltrein", de bussen van JR maar ook van de bootdiensten van JR. Voor meer
informatie over de rail pass en aanschaf, zie de pagina Reizen naar
Japan.
 |
midori no madoguchi |
Voor de shinkansentreinen en de limited express treinen is
het mogelijk om zitplaatsen te reserveren. Voor lange reizen is dit zeker aan te bevelen en zeer zeker in drukke tijden,
zoals tijdens de "Golden Week" (eind april - begin mei). Met de rail pass kost dit
reserveren niets. Het reserveren kan niet bij alle stations, over het algemeen alleen bij
de wat de grotere. Deze stations zijn herkenbaar aan een speciaal bord, "midori no
madoguchi", hetgeen iets als "groen loket" betekent. Een
trein waarin gereserveerd kan worden heeft wagons met 'reserved seats' en
andere wagons met 'non reserved seats'. Dit staat duidelijk aangegeven.
Indien niet is gereserveerd zoekt u een plaats in de de wagons met 'non
reserved seats'. Indien er geen zitplaatsen meer beschikbaar zijn moet u
staan. De shinkansen kent de zgn. 'Green Cars', oftewel de groene treinstellen, met name op de lange afstanden. Dit
zijn luxe treinstellen, ongeveer als onze eerste klas, maar dan veel luxer. De (gewone)
rail pass kan hiervoor ook gebruikt worden, maar wel met een bijbetaling. Er is ook een
duurdere 'Green' rail pass, waarmee men zonder bijbetaling gebruik kan maken van deze luxe
'Green cars'.
Op sommige trajecten rijden treinen van andere maatschappijen. Hier geldt
de rail pass niet en dient gewoon betaald te worden.
 |
Dit boemeltje rijdt tussen Masuda en Shinyamaguchi (ong. 100 km), doet daar 2½ uur over en stopt bij 26 stations. |
In Japan kent men bij de trein en de ondergrondse het systeem van
kaartjescontrole bij de in- en uitgang. Men koopt een kaartje meestal bij de automaat.
Boven de automaat hangt een kaart met alle lijnen en de bestemmingen (in het Japans
en bijna altijd ook in onze karakters) plus de prijzen en men koopt dan een een kaartje
voor dat bedrag, dus niet voor een bepaalde bestemming. Dit geldt voor de trein en de
ondergrondse. Begrijpt u de automaat niet, dan is er altijd wel iemand bereid om het uit
te leggen of voor u een kaartje te kopen. Kaartjescontrole vindt plaats via automatische
doorgangspoorten. Ook is er altijd een bemande post waar men of kaartjes kan kopen of een
afwijkende kaartje (zoals de rail pass) kan laten controleren. Bij hele kleine lokale
treintjes, waar de stations te klein zijn voor dergelijke voorzieningen, wordt een
kaartjessysteem zoals in bussen, toegepast. Bij het instappen pakt men een klein papiertje
uit een automaat waarop het betreffende haltenummer staat. Bij het uitstappen betaalt men
voorin aan de conducteur de prijs die op een elektronisch bord aangegeven wordt. Wel een
fraudegevoelig systeem maar dat kan in Japan, zonder dat er misbruik van gemaakt wordt.
In Japan kent men een aantal soorten treinen:
de shinkansen (ook wel de super express genoemd), de snelste en duurste
trein,
de limited express (tokkyû), de trein met wel het comfort van de
shinkansen maar niet de snelheid,
de express (kyuko), die vaker stopt,
de rapid (kaisoku) en
de lokale trein (kakueki-teisha), die bij elk klein dorpje stopt.
 |
Op de perrons staat, voor elk type trein, aangegeven waar de deur van elk treinstel stopt. Hier voor de Nozomi, de Hikari (beide wagon 12) en voor de Rail Star (wagon 8). |
Zoals boven al is vermeld, is het met de rail pass mogelijk om (gratis)
plaatsen te reserveren op alle treinen waar dit ook kan, maar bijv. niet bij de lokale
treintjes. Het reserveren van de shinkansen is op sommige trajecten wel aan te bevelen,
met name in spitstijden, maar is niet verplicht. Men kent speciale wagons met
gereserveerde plaatsen en wagons voor niet gereserveerde plaatsen. De samenstelling van de
trein is bekend en staat op de stations aangegeven. En omdat men exact op een bepaalde
plaats stopt weet iedereen precies waar de deuren van elke wagon komen en kan men zich al
opstellen in een rij op de gewenste plaats, hetgeen natuurlijk heel handig is bij
gereserveerde plaatsen.
In de treinen zie je wel veel mensen met een mobiele telefoon, meestal spelletjes aan het
spelen, internetten, sms'en of mms'en. Het gebruik van de mobiele telefoon als telefoon
is in de trein verboden. Uitzonderingen zijn in de shinkansen en in de limited express
treinen, daar mag wel getelefoneerd worden, maar dan wel uitsluitend in de ruimtes tussen
de wagons. Als in deze treinen iemand z'n telefoon overgaat, die overigens in de
tril-mode moet staan, loopt zo iemand altijd direct de wagon uit. Roken is alleen
toegestaan in de roken-wagons.
Zelf uw treinreizen in
Japan plannen
Met de treinreisplanners van Hyperdia en Jorudan kunt u zelf van
tevoren al uw treinreizen in Japan plannen. Hyperdia werkt perfect en er is ook een app voor Android
(voor telefoon en tablet), die Japan Trains heet en prima werkt. Zo kunt u van
tevoren kijken welke treinreis u op een dag kunt maken.
Onderaan deze pagina staan links voor de websites en de QR-code voor de
Android app 'Japan Trains'..
Tip: Gebruik in Hyperdia voor de internationale luchthaven van Osaka
'Kansai airport' en niet 'Osaka airport'.
Shinkansen |
 |
Shinkansenlijnen in Japan |
De Shinkansen is dus de Japanse hogesnelheidstrein. De shinkansen geldt als een van de
veiligste vervoermiddelen in de wereld. Voor het eerst (de eerste shinkansen reed in 1964)
is op 25 oktober 2004 een shinkansen ontspoord. Dit was echter wel het gevolg van een
aardbeving (5,6 op de schaal van Richter) die de omgeving van Niigata trof.
Er zijn inmiddels negen shinkansenlijnen. Vanuit Tokyo naar Shin Osaka gaat de Tôkaidô-Shinkansenlijn.
Dit is de oudste lijn, die geopend werd in oktober 1964, voor de Olympische Spelen in
Tokyo. De Sanyô-Shinkansenlijn dateert uit 1975 en gaat verder, van
Sin-Osaka naar Hakata (Fukuoka) in het uiterste westen van Japan. Ook is een gecombineerde
lijn, d.w.z. van Tokyo helemaal naar Hakata, dit is de Tôkaidô-Sanyo-Shinkansen.
Op dit moment is men bezig om de lijn nog verder door te trekken naar Kagoshima. Er is al
een stuk daarvan gereed, van Kagoshima naar Shin-yatsushiro. In maart 2011
is het laatste nog ontbrekende deel voltooid, dat van Hakata naar Shin-yatsushiro. Er rijden 2 nieuwe treintypes: de
Sakura en Mizuho. De gewone rail pass is niet geldig op de Mizuho (net als
op de Nozomi treinen), wel op de Sakura. Deze lijn is de Kyushu-Shinkansenlijn.
De andere 5 lijnen gaan naar het noordoosten van Tokyo. Uit 1982 dateren de Tôhoku-Shinkansenlijn
van Tokyo naar Hachinohe en de Joetsu-Shinkansenlijn, die naar Niigata
gaat. Van Fukushima naar Shinjo gaat de Yamagata-Shinkansenlijn en van
Tokyo naar Akita gaat de Akita-Shinkansenlijn. Van Tokyo naar Nagano gaat
de Nagano-Shinkansenlijn.
 |
De bekende shinkansen |
De shinkansentrein kent een aantal typen. De snelste, d.w.z. deze stopt op
weinig stations, is de Nozomi. Voor dit type is de rail pass echter niet
bruikbaar. Bij het plaats reserveren houdt men daar al rekening mee. Gaat u toch met de
Nozomi dan dient de volle prijs te worden betaald. Het reserveren van plaatsen is alleen
verplicht bij de Nozomi, maar is bij de andere shinkansenlijnen wel aan te raden, speciaal
op drukke dagen. Dit kan bij bijna alle grotere stations.
De Nozomi is dus de snelste en stopt alleen bij de grootste stations.
Verder kent men een trein die vaker stopt dan de Nozomi en een die nog vaker stopt. Deze
hebben verschillende benamingen, afhankelijk van de lijn. Op de lijnen naar het westen (de
Tôkaidô- en de Sanyôlijn) zijn dit resp. de Hikari en de Kodama.
De kodama is dus de shinkansen die bij de meeste stations stopt en er dus het langst over
doet. Op de Joetsulijn heten deze treinen resp. Toki en Tanagawa.
 |
Een nieuw type treinstel |
Op de Tôhokulijn heten deze treinen resp. Yamabiko en Nasuno.
Deze benamingen zien we ook op de borden staan en zijn dus belangrijk om te onthouden.
Een verschil tussen de treinen is ook de gebruikte wagons, die overigens qua samenstelling
en opstelling vast liggen. Men kent verschillende series van treinen, zoals de 0-serie, de
100-serie, de 300 serie enz. maar per lijn ligt vast welke serie de trein is en hoe de
wagonsamenstelling is en hoeveel wagons er zijn.
De Hikari naar Osaka heeft bijv. 16 wagons, waarvan de eerste 5 niet-gereserveerde
plaatsen hebben. Wagon 6 en 7 zijn uitsluitend gereserveerde plaatsen, net als de wagons
9, 10 en 13 t/m 16. Wagon 8 is de eerste klas wagon en tussen wagon 8 en 9 is de
restauratie. Ook staat aangegeven welke wagons niet-roken zijn, zowel bij gereserveerde
als bij de niet gereserveerde wagons. Op de perrons staat aangegeven waar de deuren van
elke wagon komt. De trein stopt altijd op de aangegeven plaats langs het perron en
iedereen kan bij de juiste deur staan wachten. Dit is erg belangrijk, zeker bij
gereserveerde plaatsen, omdat de treinen doorgaans erg lang zijn en niet te lang wachten
tijdens een stop.
Bussen
In de meeste grote steden is een goed openbaar vervoer met bussen
aanwezig. Helaas worden de bestemmingen meestal in kanji weergegeven. Goed voorbereiden is
dan noodzakelijk, bijv. door het nummer van de buslijn te achterhalen en de
naam van de halte waar men uit moet stappen. Wijze van betalen is
verschillend. In Tokyo, Kyoto en nog meer plaatsen betaalt men een vaste prijs, meestal bij het uitstappen aan de buschauffeur.
Een dergelijke vaste prijs ligt zo rond de.¥ 220. In anderebussen neemt men een kaartje uit een machine bij het instappen waarop het
nummer van de instaphalte vermeld staat. Bij elke halte wordt in de bus aangegeven hoeveel
de prijs is vanaf elke instaphalte. Bij het uitstappen betaalt men dit bedrag aan de
chauffeur.
Naast deze stadsbuslijnen zijn er lijnen die tussen de verschillende plaatsen rijden en
bijv. in de Japanse Alpen is dit soms de enige verbinding. Wilt u hier meer over weten?
Tik de plaatsnamen in Google, eventueel met het woordje 'bus' en u vindt de gewenste
informatie en bijna altijd ook in het Engels. Japan heeft erg veel informatie op het
internet staan. Ook via de website van JNTO ( http://www.jnto.go.jp/
) is veel informatie te verkrijgen.
Ondergrondse |
 |
Boven: kaartjesverkoop
bij de automaten. |
|
In Tokyo rijden ook treinen van Japan Railways, zoals de Yamanotelijn die als een 'circle
line' door Tokyo rijdt. Voor al deze JR-treinen is de rail pass ook geldig.
Daarnaast heeft Tokyo een goed ondergronds transportsysteem (chikatetsu).
Kyoto heeft ook een ondergrondse, maar die is veel beperkter.
Het kopen van kaartjes gebeurt bij een kaartjesmachine. In deze machines kan men
met biljetten van ¥ 1000 en alle munten betalen (behalve 1 en 5 yen). Dit geldt ook voor de trein maar als men
al een rail pass heeft hoeft dat dus niet, behalve op lijnen van particuliere
maatschappijen. Boven de kaartjesautomaat hangt een overzichtskaart met de plaatsen en de
prijzen. Komt u er niet uit, vraag het aan iemand of koop het goedkoopste kaartje. Met dit
kaartje moet men eerst door de handmatige of elektronische ingangscontrole. Als de
conducteur langs komt in de trein kan men een kaartje bijkopen tot het gewenste station.
Dat is heel gebruikelijk en wordt dus absoluut niet gezien als een poging tot zwartrijden.
De conducteur controleert ook geen kaartjes maar vraagt wie een kaartje bij moet kopen. De
kaartjes controle vindt plaats bij het station waar men uitstapt. Komt er tijdens de rit
geen conducteur langs dan moet men in het station van aankomst een kaartje bijkopen. Bij
het verlaten van het station of bij het overstappen naar de (bovengrondse) trein passeert
men de kaartjescontrole. Deze is over het algemeen automatisch maar er is ook altijd een
bemande post, waar men een kaartje kan bijkopen om zo het station te kunnen verlaten.
Bagage
In de meeste limited express of shinkansen treinen is niet al te veel
ruimte voor grote koffers, maar vrijwel altijd is er nog ruimte achter de
laatste stoelen van een wagon. In deze treinen worden namelijk altijd de
stoelen gedraaid in de rijrichting en dan is er achter de laatste stoelen in
een wagon ruimte voor een aantal koffers. Echter, grote koffers kunnen
onhandig zijn in de trein of bij en het overstappen en ook kan het reizen in een drukke
metro met grote koffers problematisch zijn tijdens bijv. spitsuur.
In Japan zijn er bedrijven die het transport van de koffers van het ene naar
het volgende hotel kunnen verzorgen. Meestal wordt de koffer dan rond het
begin van de avond opgehaald en de volgende middag in het volgende hotel
afgeleverd. Dat betekent dan wel dat men de koffers een avond en de volgende
ochtend moet missen. Vrijwel alle
hotels kunnen hierbij helpen en verzorgen dan het schrijven van de labels e.d. of anders kan dit via winkels als 7/11 of Family Mart. De prijs is
afhankelijk van de grootte van de koffer en de afstand naar het volgende
hotel, maar een gemiddelde prijs ligt in de buurt van € 15 per koffer.
Excursies
In bijna elk groot hotel in de grote steden kan men één- of meerdaagse
excursies boeken, die door JTB (Japanse toeristenorganisatie) georganiseerd worden. Zo
zijn bijv. vanuit Tokyo excursies naar Kyoto en Nara mogelijk, maar ook naar Hakone, de
berg Fuji of Nikko. Vaak is een Engelssprekende gids aanwezig maar informeer hier wel
naar. Deze excursies zijn meestal prijzig maar wel comfortabel.
Suica kaart en Suica & N'EX combi
kaart
Bij Japanners is de Suica kaart populair. Voordeel is dat men in Tokyo en
nog een aantal gebieden kan reizen met een soort prepaid ov-chipkaart. Deze
kaart kan gebruikt worden voor de treinen en de ondergrondse in het groot Tokyo
gebied (plus nog een aantal gebieden in Japan). Er hoeven dan geen kaartjes
meer gekocht te worden. De kaart bevat een tegoed en kan gebruikt worden
voor reizen met de trein (behalve de Shinkansen), de ondergrondse of de bus.
Na een reis wordt het bedrag op het tegoed van de kaart in mindering
gebracht. Men reist dus niet goedkoper, maar het is prettig dat men geen
kaartjes hoeft te kopen. De kaart kan wel steeds weer opgewaardeerd worden. Ook kan men
in veel winkeltjes op de stations met deze pas aankopen doen. Voor bezitters
van een rail pass is deze kaart alleen handig als zij veel met de ondergrondse
willen reizen. Voor de treinen hoeven bij gebruik van een rail pass immers sowieso geen kaartjes te worden
gekocht. De kaart kost ¥ 2000 en daarvan is ¥ 500 borgsom.
Er is ook een combikaart verkrijgbaar, waarbij de Suica kaart gecombineerd
is met een enkeltje of een retourtje met de Narita Express, de speciale
trein van Narita (luchthaven) naar Tokyo. Met deze combikaart is deze
treinreis voordeliger dan een gewoon kaartje en loont het wel om een een
dergelijke kaart aan te schaffen, mits u geen rail pass heeft of de railpass
op een latere datum in laat gaan.
Links
Link naar Japan
Rail en naar de uitgebreide treinreisplanners van Hyperdia en van Jorudan
Voor de gebruikers van een Android telefoon of tablet is hier de QR-code voor
een verwijzing naar Japan Trains (Hyperdia) in Google Play Store. Japan Trains is volledig in
onze karakters en geeft overzichtelijke trein informatie, inclusief prijzen
en met diverse voorkeursinstellingen. Ook een kaart van Japan met de
spoorlijnen is beschikbaar.
