Klik hier, als links het navigatiemenu ontbreekt.

Japanse kraanvogels

Japanse kraanvogels (foto © The Japan Forum)

De Japanse kraanvogel (Gus Japonensis), in het Japans 'tanchôzuru' of ook wel gewoon 'tsuru', is een zeker symbool voor Japan. Hij heeft een rode plek bovenop het hoofd en wordt ook wel in het Engels red-crown-crane (rood-kroon-kraanvogel) genoemd. De twee kanji (karakters) voor tanchô beteken 'rood' en 'top' of 'bovenkant hoofd' en 'tsuru' (of zuru) betekent 'kraanvogel'.
We vinden de tsuru veel terug in postzegels, in de kunst maar ook in allerlei logo's, zoals het logo dat JAL (Japan Air Lines) voerde van ongeveer de zestiger tot de tachtiger jaren (zie afbeelding rechts).
De kraanvogel staat, zoals een groot aantal dieren in Japan, symbool voor geluk en voor een lang leven. Volgens de legenden kan een kraanvogel namelijk wel duizend jaar worden, maar in werkelijkheid is dit meestal 30 tot 40 jaar. Ook staat deze vogel symbool voor eer en trouw. De vogels leven in paartjes en kiezen hun partner voor het leven.
De Japanse kraanvogel wordt al genoemd in de oude verhalen, maar was rond het einde van de 19e eeuw praktisch uitgestorven in Japan. In 1924 ontdekte men een aantal vogels en door bescherming van o.a. de lokale bevolking is het aantal weer toegenomen. Op dit moment leven er (in oostelijk Hokkaido) 600 - 700 kraanvogels.

Het monument voor Sasaki Sadako in Hiroshima

Vlak na de Tweede Wereldoorlog werd het verhaal van het Japanse meisje Sasaki Sadako (veelal beter bekend als Sadako Sasaki) wereldberoemd. Zij was geboren op 7 januari 1943 en was twee jaar toen de atoombom op Hiroshima viel, waar zij vlakbij woonde. Toen zij 11 jaar was, werd bij haar leukemie geconstateerd, een gevolg van de atoombom. Een vriend vertelde haar dat als zij, volgens een oude legende, duizend kraanvogels zou vouwen, zij een wens mocht doen. In het ziekenhuis begon zij hiermee en volgens een van de verhalen vouwden zij meer dan die 1000 kraanvogels maar volgens een ander, meer gehoord, verhaal vouwde zij 644 kraanvogels, voordat zij op 25 oktober 1955 stierf. Haar vrienden zouden de resterende vogels gevouwen hebben en die, samen met haar, hebben begraven.

Bovenstaand verhaal is mede de achtergrond van alle gevouwen kraanvogels die we zien in Hiroshima en Nagasaki en op alle andere plaatsen waar aandacht gevraagd wordt voor vrede en actie gevoerd wordt tegen het gebruik van kernwapens.
Van de gewoonte om duizend kraanvogels te vouwen, zoals de legende vertelt, wordt inderdaad al melding gemaakt in oude boeken.
Ook worden wel 1000 vogels gevouwen door een a.s. echtpaar vóór het trouwen en dit zou zorgen voor een gelukkig huwelijk. Voor het vouwen van duizend kraanvogels is begrip voor elkaar en vooral geduld nodig, eigenschappen die ook in een huwelijk noodzakelijk zijn.

Deze pagina is een onderdeel van Uchiyama's website over Japan

orig. 9-05/l.rev. 9-05